ترجمه و تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون



 
اولین ماهی زنده از فهرست "جان داران در معرض خطر انقراض" خارج شد
این ماهی مینو که زمانی در آستانه‌ی خطر انقراض قرار داشت اکنون به نظر می‌رسد که در راه باز گشت به حیات وحش باشد.
تصویر نمای نزدیک از دو ماهی چاب ارگان. این گونه‌ی مینو از لبه‌ی خطر انقراض باز گشته است. در 4 فوریه‌ی دولت ایالات متحده‌ی آمریکا اعلام داشت که برنامه دارد تا نام این ماهی را از فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض خود بر دارد.
نوعی مینوی قهوه‌ای زیتونی رنگ در آب‌های باتلاقی شمال غربی ایالات متحده‌ی آمریکا باز گشتی بزرگ را انجام داده است. این ماهی در حدود 20 سال قبل در معرض خطر انقراض قرار داشت تا این که دولت ایالات متحده‌ی آمریکا نام این ماهی را در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض خود قرار داد. این فهرست محافظت بیشتری را از این ماهی در برابر فعالیت‌های بشری‌ای که امکان داشت فرصت بقای حیات را از این موجود بگیرد انجام می‌داد. این محاسبه هم چنین توجه را بر روی این ماهی و نیاز جامعه برای نجات دادن آن متمرکز می‌دارد. با کمک دانشمندان اکنون تماماً به نظر می‌رسد که این عملیات به این گونه‌ی کوچک افزایش جمعیت مورد نیازش را اهدا نموده باشد.
در 4 فوریه‌ دولت ایالات متحده‌ی آمریکا اعلام داشت که تصمیم دارد تا نام چاب ارگان را از لیست گونه‌های در آستانه‌ی خطر انقراض بیرون آورد. این مینو اولین ماهی زنده‌ای خواهد بود که نامش از این لیست حذف می‌گردد. (گونه‌های دیگری نیز وجود داشتند که از این فهرست حذف شده‌اند، اما این امر معمولاً به علت انقراض آنها واقع می‌شد).
چاب ارگان، بزرگ و یا پر جلوه نیست. با داشتن طولی در حدود 7.5 سانتی متر (3 اینچ) حتی بزرگترین گونه‌ی این ماهی هم نمی‌تواند در کف دست شما جای گیرد. این ماهی‌ها که پس از ایالت خانگی خود ارگان نام گذاری شده‌اند زمانی مرداب‌های گل آلود دره‌ای که به وسیله‌ی رود ویلیامت ساخته شده است را پر می‌کردند و در آن زیست می‌نمودند. اما کشاورزان بیشتر آب این دره را برای انجام کشاورزی خشک کردند. این امر موجب کاهش یافتن آب‌های گل آلود موجود برای این چاب شد. علاوه بر این گروه‌هایی از مردم ماهی‌های صیادی "خارجی" (غیر بومی) را در رودخانه‌های منطقه آزاد ساختند. این امر ماهیان محبوبی را برای شکار در اختیار ماهی گیران قرار داد، ماهی بس، ماهی آبشش آب فام و ماهی قزل آلای گاو سر. اما این ماهیان صیادی از چاب‌ها تغذیه می‌نمودند. در اوایل دهه‌ی 90 جمعیت چاب ارگان به کمتر از 1،000 ماهی تقلیل یافته بود، رقمی بسیار کوچک.
زیست شناسان به این نتیجه رسیدند که چاب به محافظت نیاز دارد و از دولت ایالات متحده‌ی آمریکا خواستند تا نام آن را به فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض اضافه نماید. در سال 1993 خدمات ماهیان و حیات وحش ایالات متحده‌ی آمریکا این کار را به انجام رساند. اندکی بعد محققان در راستای کمک نمودن گام برداشتند. شاهدی مبتنی بر موفقیت آنها: جدیدترین آمار حاکی از این است که حدود 150،000 چاب ارگان در حال شنا در آب راه‌های منطقه هستند.
عملیات احیاء با "چاب در وان حمام" آغاز گردید
برای کمک به احیای این ماهی کوچک دانشمندان می‌بایست این چاب را در برابر آن دسته از ماهیانی که تبدیل به شکارچیان آن شده بودند نجات می‌دادند. هم چنین لازم بود تا آنها برای این چاب محل سکونتی باتلاقی‌تر فراهم می‌آوردند.
به اولین راه کار آنها لقب "چاب در وان حمام" داده شد. محققان برخی از این چاب‌های بینوا را به سوی حوضچه‌های کم عمق تازه حفر شده در مزارع و دیگر زمین‌ها حرکت دادند. در این جا چاب می‌توانست بدون خورده شدن توسط دیگر ماهیان به زندگی خود ادامه دهد. هر حوضچه در حدود 2 متر (در حدود 6 پا) عمق داشت و تقریباً فضایی به اندازه‌ی یک خانه را اشغال می‌کرد. گیاهان دم گربه‌ای کاشته شده بر روی لبه‌های آن ردیف بودند. این گیاهان مکان‌هایی را در اختیار چاب قرار می‌دادند تا خود را از دست پرندگانی که آنها هم از چاب تغذیه می‌کردند پنهان سازند.
زیست شناس برایان بنگز از بخش ارگان ماهیان و حیات وحش در کروالیس سال‌ها صرف بررسی چاب‌ها کرد تا متوجه شود که آیا تعداد آنها رو به افزایش است. گاهی اوقات این کار می‌توانست کاملاً خطرناک به نظر آید. علت: بنگز اشاره می‌کند که مکان سکونت چاب می‌تواند مانند شنِ روان باشد. شما را درست به داخل خود می‌کشد.
او به خاطر می‌آورد که "من یک بار حداقل چیزی در حدود 40 دقیقه در گل گیر کردم". "من تا کمر در گلی با غلظت آرد جو بودم و تنها خودم را به عقب و جلو تکان می‌دادم و تلاش می‌نمودم تا خودم را بیرون آورم".
او و افرادی دیگر تلاش نمودند تا ماهی‌ها را به دام بیاندازند و آنها را بشمرند.
در مجموع دانشمندان1،000 تله را در مناطقی مختلف کار گذاشتند که تصور می‌داشتند چاب در آن جا زیست کرده باشد. این ماهی در 88 مکان از این نقاط پیدا شد.
پل شیرر زیست شناس بخش ماهیان و حیات وحش اُرِگان اظهار می‌دارد که یافتن آنها همیشه آسان‌ترین کار ممکن برای انجام دادن نبود. و او باید این مطلب را بداند که "این ماهی به مانند یک سوزن کوچک در انبار کاه است". شیرر به مدت 22 سال مشغول مطالعه و تحقیق بر روی چاب بوده است. وی اشاره می‌دارد که در اکثر ماه‌ها "دیدن آنها کار بسیار دشواری است. بیشتر افرادی که پای خود را در یکی از این باتلاق‌ها می‌گذارند حتی از وجود این ماهی‌ها در این نقطه آگاهی ندارند".
بنگز و شیرر حدس می‌زنند که چاب‌های ارگان به قدری کوچک هستند که افراد از وجود آنها آگاهی ندارند و یا توجهی به آنها نمی‌کنند. با این وجود این ماهی‌ها نقشی بسیار مهم در طبیعت بازی می‌نمایند.
بنگز اظهار می‌دارد که "چاب ارگان از پشه‌ها تغذیه می‌کند، اما مسلماً این تنها کار آنها نیست". "آنها منبعی غذایی برای بسیاری از موجوداتی هستند که ما بسیار به وجود آنها اهمیت می‌دهیم مانند ماهی‌های قزل آلا، پرندگان و پستان داران".
در مجموع دانشمندان چاب‌های ارگان را در 21 حوضچه و باتلاق جدید وارد نموده‌اند. برخی از این دانشمندان مانند شیرر و بنگز برای سازمان‌های ایالتی کار می‌کردند. به علاوه بسیاری از زمین داران درهای املاک خود را برای وان‌های حمام چاب باز نمودند و یا تعهد دادند تا از آب راه‌های محلی حفاظت به عمل آورند. در طول 20 سال گذشته هم کاری این گروه‌ها به باز یابی جمعیت چاب کمک نموده است.
سالی جوئل اظهار می‌دارد که در واقع "این هم کاری خارق العاده فی ما بین سازمان‌های ایالتی و فدرال، زمین داران و دیگر سهام داران به عنوان نمونه‌ای خوب به کار رفته است تا به ما نشان دهد که چگونه می‌توان از قانون گونه‌های در معرض خطر انقراض به عنوان ابزاری برای باز گرداندن یک گونه از آستانه‌ی خطر انقراض بهره جست". وی سرپرستی وزارت امور داخلی (وزارت کشور) را بر عهده دارد. اداره‌ی خدمات ماهیان و حیات وحش یکی از سازمان‌های این وزارت است.